Klimaatverandering - 2004
9 januari 2004
Veel diersoorten sterven uit
Mogelijk zullen in 2050 een miljoen dier- en plantensoorten uitgestorven
zijn als gevolg van de opwarming van de aarde. Een schatting is
15 - 37% van alle soorten. Waarschijnlijk zullen de mier en de
brandnetel wel overleven. Een hele geruststelling!
Zie: Nature
16 februari 2004
De rol van waterstof
"In de toekomstige energiehuishouding wordt een belangrijke rol voorzien
voor waterstof (H2) als schone energiedrager voor toepassing in
brandstofcellen in motorvoertuigen en in systemen voor decentrale
elektriciteitsopwekking. De benodigde waterstof zal in de overgangsfase
naar een volledig duurzame energiehuishouding worden geproduceerd
uit fossiele bronnen zoals aardgas. Op langere termijn zal waterstof
in sterk toenemende mate worden geproduceerd met behulp van hernieuwbare
energiebronnen zoals de elektrolyse van water met duurzaam opgewekte
elektriciteit (PV, wind, waterkracht). Biologische waterstofproductie
kan hierop een aanvulling vormen." ...
Bron: VERSLAG VAN DE WORKSHOP BIOLOGISCHE H2 PRODUCTIE, donderdag 4 oktober 2001, Novem, Utrecht
Zie: ECN (pdf)
Fijn dat waterstof zo schoon is, maar hoe produceer je het? Voorlopig
dus nog door verbranding van fossiele brandstoffen, waarbij CO2
ontstaat. Pas op langere termijn vanuit relatief schone energiebronnen
zoals zonne- en windenergie (en water). Met andere woorden, het
gebruik van waterstof als energiedrager is niet zo heel anders
dan wanneer je een een goede accu hebt voor een electrische auto.
Het kan op termijn helpen de uitstoot terug te dringen van auto’s
e.d., wat natuurlijk uiterst nuttig is, maar tegelijk slechts
een klein deel vormt van de totale uitstoot van broeikasgassen.
Het is trouwens nog maar de vraag of particulier autogebruik op
lange termijn nog zal zijn toegestaan.
18 februari 2004
Waterstof
Staatssecretaris Van Geel heeft laten weten dat het gebruik van waterstof als energiedrager
niet bedoeld is om klimaatverandering tegen te gaan, maar om de
luchtkwaliteit in stedelijke gebieden te verbeteren en de afhankelijkheid
van olie, die vervuilend is en duurder wordt, te verminderen.
Kern van het milieubeleid is het vervangen van fossiele brandstoffen
door meer duurzame vormen van energie, zoals wind- en zonne-energie.
24 februari 2004
Pentagon rapport
Volgens een (tot voor kort) geheim Pentagon rapport is de dreiging van
klimaatverandering op korte termijn aanzienlijk groter dan die
van het terrorisme. Klimaatverandering zou per direct een topprioriteit
moeten zijn voor de politiek en het Pentagon. Het rapport, dat
in het bezit is gekomen van de Britse krant The Observer, zorgt
voor extra consternatie omdat de regering van president Bush klimaatverandering
tot nu toe niet als een serieus onderwerp heeft willen zien.
Now the Pentagon tells Bush: climate change will destroy us
Climate change over the next 20 years could result in a global catastrophe
costing millions of lives in wars and natural disasters. A secret
report, suppressed by US defence chiefs and obtained by The Observer,
warns that major European cities will be sunk beneath rising seas
as Britain is plunged into a "Siberian" climate by 2020. Nuclear
conflict, mega-droughts, famine and widespread rioting will erupt
across the world. The document predicts that abrupt climate change
could bring the planet to the edge of anarchy as countries develop
a nuclear threat to defend and secure dwindling food, water and
energy supplies. The threat to global stability vastly eclipses
that of terrorism, say the few experts privy to its contents.
...
Lees het volledige artikel op de website van The Observer
14 maart 2004
Warmste zomers in 500 jaar
Volgens een recent onderzoek (gepubliceerd in Science Magazine, 5 maart
2004) was de zomer van vorig jaar verreweg de heetste in Europa
en de rest van het noordelijk halfrond sinds het jaar 1500. Daarnaast
was de gemiddelde zomertemperatuur van het afgelopen decennium
de hoogste in meer dan 500 jaar en waren de gemiddelde wintertemperatuur
en de gemiddelde jaartemperatuur van de afgelopen 30 jaar eveneens
de hoogste in meer dan 500 jaar. In de top 10 van warmste zomers
in Europa in de afgelopen 500 jaar staan 9 jaren van na 1988.
De wetenschappers zien een uitzonderlijke, niet eerder vertoonde
opwarming van Europa sinds 1977.
De Zwitserse onderzoekers baseren zich o.a. op de dikte van jaarringen,
oude weerkundige metingen en verslagen, en de resultaten van ijsboringen.
20 april 2004
Verzwakking golfstroom
Een belangrijke circulaire stroming in het noordelijk deel van de
Atlantische Oceaan is in de tweede helft van de negentiger jaren
aanzienlijk verzwakt, vergeleken met de decennia daarvoor. Het
betreft de stroming die zich vanuit het zuiden tegen de klok in
langs Ierland, IJsland, Groenland, en dan weer zuidwaarts beweegt
en die mede de basis vormt van onze warme golfstroom. De onderzoekers
van de NASA en de University of Washington in Seattle menen dat
de vertraging van deze stroming wijst op een ingrijpende klimaatverandering
ter plaatse, mogelijk met grote gevolgen elders. Een van de onderzoekers
noemt de regio het Centraal Station van oceaanstromingen tussen
warme en koude gebieden. De studie werd op 16 april jl gepubliceerd
in de online editie van Science en is o.m. gebaseerd op de waarnemingen
van een aantal satellieten.
De bevindingen komen overeen met voorspellingen die uitgaan van de
opwarming van de aarde. De trend zou uiteindelijk kunnen leiden
tot het geheel verdwijnen van de warme golfstroom, wat door sommige
onderzoekers al jaren geleden is voorspeld.
2 juni 2004
The Day after Tomorrow
In de pers is nogal kritisch gereageerd op de snelheid waarmee de
klimaatverandering in de film plaatsvindt. Waarschijnlijk terecht.
Want hoewel onderzoekers hebben aangetoond dat een klimaatomslag
naar geologische begrippen heel snel kan plaatsvinden, is 20 jaar
in deze context ook al razendsnel. Het scenario van de superstorm
is in 1999 beschreven in The Coming Global Superstorm door Art
Bell en Whitley Strieber. Laatstgenoemde is ook de auteur van
het boek The Day after Tomorrow. Fictie en speculatie, maar wel
grotendeels gebaseerd op wetenschappelijke feiten:
- Het klimaat is een delicaat evenwicht dat we nog maar deels begrijpen;
- Het klimaat verandert op dit moment zeer snel;
- Bij overschrijding van bepaalde waarden KAN een dramatische verandering optreden die leidt tot een nieuw evenwicht;
- Onze kennis schiet tekort om de aard van de veranderingen en het exacte verloop ervan te kunnen voorspellen. In Nederland weten we hoe moeilijk het is om zelfs maar het weer van morgen correct te voorspellen, laat staan "de dag na morgen".
Al met al genoeg reden om de waarschuwing van The Day after Tomorrow
in algemene zin te waarderen en ter harte te nemen.
Meest waarschijnlijke scenario voor de komende jaren lijkt een toenemend
aantal hittegolven, droogtes, overstromingen, stormen, tornado’s
en andere vormen van noodweer. Met inderdaad de kans op een dramatische
omslag ergens in de toekomst. Aard en timing daarvan laten zich
niet voorspellen.
10 juli 2004
Actie om transport duurzaam te maken
Twaalf autofabrikanten en oliemaatschappijen roepen op tot wereldwijde
samenwerking om de negatieve gevolgen van autogebruik te beperken,
in het onlangs door de WBCSD gepubliceerde rapport Mobility
2030: Meeting the Challenges to Sustainability. De deelnemende
bedrijven hebben vier jaar lang samengewerkt aan het rapport,
omdat ze menen dat het wegtransport op den duur niet op dezelfde
voet verder kan gaan. Mobiliteit kan duurzaam worden gemaakt,
maar dit vereist een wereldwijde inspanning op alle niveaus van
de samenleving. Sommige veranderingen zullen een halve eeuw kosten
en daarom moet nu worden begonnen. De betrokken bedrijven zijn
BP, DaimlerChrysler, Ford, General Motors, Honda, Hydro, Michelin,
Nissan, Renault, Shell, Toyota and Volkswagen.
13 augustus 2004
Noordpoolgebied zonder zee-ijs
In een net verschenen artikel voorspellen wetenschappers dat er aan
het eind van deze eeuw tijdens de zomers in het noordpoolgebied
vrijwel geen zee-ijs meer zal voorkomen.
12 september 2004
Nog geen verandering in denken VS
Eind augustus werd in een wetenschappelijk rapport van de Amerikaanse
regering erkend dat broeikasgassen de enige verklaring zijn voor
de snelle opwarming van de aarde. Heel even leek er een doorbraak
in het denken te hebben plaatsgevonden, totdat president Bush
ontkende dat er van een omslag sprake was. Toch kan het in de
loop van de tijd wel eens steeds moeilijker gaan worden om een
doorbraak in het denken tegen te houden...
12 september 2004
Inuit maken kennis met wespen
********************EN DAN DIT... *****
Inuit maken kennis met wespen
***************************************
ARCTIC BAY Voor het eerst hebben Inuit
(eskimo’s) in Canada kennisgemaakt met
wespen. De burgemeester van het dorpje
Arctic Bay, ver boven de poolcirkel,
ontdekte de insecten in de omgeving.
De dorpsbewoners kwamen nieuwsgierig
kijken naar de dieren waarvan ze niet
wisten dat ze kunnen steken. In de taal
van de Inuit bestaat het woord wesp
niet. Uit voorzorg stuurden ze foto’s
naar een Canadees onderzoeksinstituut.
Dat constateerde dat ze kennis hadden
gemaakt met de Vespula intermedia die
overal in Noord-Amerika voorkomt, met
uitzondering van het poolgebied. Hoe de
wespen daar komen,is nog een raadsel.
***************************************
index nosnieuws financieel nossport
19 september 2004
Pinguins
Volgens diverse bronnen dreigen de pinguïns in de poolgebieden binnen
afzienbare tijd uit te sterven.
28 september 2004
Antarctica smelt ook
De gletsjers op het westelijk deel van Antarctica blijken sneller
te smelten dan gedacht. Door het verdwijnen van ijsplaten, o.a.
in de Amundsenzee, is de tegendruk weggevallen, waardoor de stroomsnelheid
van veel gletsjers in de afgelopen decennia verveelvoudigd is.
Er stroomt nu ca. 60% meer ijs naar zee dan er door sneeuwval
wordt toegevoegd. Anders dan tot nu toe gedacht is Antarctica
dus (net als de noordelijke poolkap) ook aan het smelten. Door
de instabiliteit van de West Antarctic Ice Sheet (WAIS) is het
niet gezegd dat het smelten gelijkmatig zal verlopen.
13 november 2004
Methaan
In een recente geologische studie is de enorme hoeveelheid methaan
onderzocht die in de oceaanbodem is opgeslagen. Methaan is een
belangrijk broeikasgas en de ontsnapping van een grote hoeveelheid
methaan uit de oceaanbodem kan in het verre verleden plotselinge
opwarming van de aarde hebben veroorzaakt. De vrees bestaat dat
een warmer klimaat het methaanreservoir kan destabiliseren, waardoor
de opwarming versterkt zou worden.
Het model voorspelt dat een significante opwarming (3 °C) het grootste
deel (85%) van de opgeslagen voorraad methaan zou laten ontsnappen,
zodat een krachtige versterking van de opwarming zou optreden.
Bron: Earth and Planetary Science Letters 227, 185 (2004)
2 december 2004
Kyoto Protocol treedt in werking
Op 16 februari 2005 treedt het Kyoto Protocol in werking. Dit is
mogelijk geworden dankzij (nota bene) de Russische ratificatie
op 18 november jl.
Slechts vier industrielanden hebben Kyoto nu nog niet geratificeerd: Australië,
Liechtenstein, Monaco en de VS, samen goed voor ruim een derde
van de uitstoot van broeikasgassen in de geïndustrialiseerde wereld.
Onder het Kyoto Protocol moeten industrielanden hun emissies van
zes broeikasgassen tot 2012 terugbrengen tot onder het niveau
van 1990.
De volgende klimaatconferentie wordt van 6 tot 17 december a.s. gehouden
in Buenos Aires, Argentinië. Hoewel Kyoto dan dus nog niet in
werking is getreden, zal in de wandelgangen ook gesproken worden
over de vervolgstappen na Kyoto. De nadruk van de formele agenda
ligt echter op "leren leven met klimaatverandering". Dat is vooral
lastig voor arme landen, die op korte termijn hulp nodig hebben
om zich tegen de dreigingen van klimaatverandering te beschermen.
Voor meer info:
4 december 2004
Gletsjers smelten razendsnel
Een onderzoek van satellietgegevens over 930 gletsjers laat zien dat
zij van 1985 tot 1999 zo’n 18% van hun oppervlak zijn kwijtgeraakt.
In de genoemde periode smolten zij zeven keer sneller dan het
gemiddelde in de periode van 1850 tot 1973. Voor de toekomst wordt
een nog hogere smeltsnelheid voorspeld, o.a. door de vertraagde
reactie van de gletsjers op de zeer warme jaren na 1990.
Bron: Geophysical Research Letters 31, L21402 (2004)
Logboek Klimaatverandering
|